06 Jun 2023 09:30:21
ANKARA, 6 Haziran (Reuters) – Dolar/TL kamu kontrollü bir yapı ile seçim öncesindeki dar banttaki yatay seyrinden uzaklaşırken, seçimlerin ardından TL dolar karşısında günlük %1 ya da üzerinde değer kaybı yaşamaya başladı.
Seçimlerin ardından göreve gelen kabine, bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında ilk kez toplanacak. İç veri gündeminde TCMB Mayıs ayı fiyat gelişmeleri raporu ile Mayıs ayı reel efektif döviz kuru verileri yer alıyor.
Bankacılar 21.5 seviyesine yaklaşan dolar/TL’deki kademeli yükselişin bir süre daha devam etmesinin ‘daha sağlıklı piyasa koşulları’na işaret edeceğini belirtirken, benzer şekilde TL cinsi tahvil getirlierinin de normalleşme sinyalleri ile yükseldiğini söylediler.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz dün yaptığı ilk açıklamasında, cari açığı sorun olmaktan çıkaracak bir yapı ile çalışacaklarını ve enflasyonla mücadeleye özel öncelik vereceklerini söyledi.
Şimşek Pazar günü göreve geldikten sonraki ilk açıklamasında “Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmadığını” söylemişti.
Piyasalar bu açıklamaları ekonomi politikalarında sürdürülemez olarak eleştirilen bir yapıdan normalleşmeye geçişin ilk sinyalleri olarak yorumlandı. Şimdi ise piyasalar Merkez Bankası (TCMB) başta olmak üzere bankacılık ve sermaye piyasaları düzenleme kurumları, Türkiye Varlık Fonu ve kamu bankaları yönetimlerindeki değişiklikleri beklemeye başladı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın TCMB başkanlığına ataması beklenen Gaye Erkan Mehmet Şimşek ile dün bir görüşme gerçekleştirdi.
Piyasalar atamalar ardından ise uygulanacak politikaların detaylarını izleyecek. Bu kapsamda Şimşek’in çalışmaya başladıklarını söylediği orta vadeli programı öne çıkması beklenen metinler arasında yer alacak.
ABD bankası JP Morgan tarafından dün yayımlanan notta TCMB’nin 22 Haziran’daki para politikası toplantısında veya “belki daha da erken bir tarihte” politika faizini %25’e yükseltebileceği belirtildi.
TL’deki değer kaybına rağmen kamunun yön belirleyici olmadığı CDS’te ve eurobond getirilerinde belirgin düşüşler görülüyor. Seçimler döneminde 700 baz puana yaklaşan Türkiye’nin kredi iflas takası primi (CDS) dün 500 baz puanın altına geriledi. Geçen hafta da belirgin yükselişlerin görüldüğü BIST 100 endeksi dün günü %5 artışla tamamladı.
Hükümetin, 2021 Eylül’de başlayan keskin faiz indirimleriyle fiiliyata geçen düşük faiz, yatırım odaklı kredi ve cari fazla politikası, cari fazlaya yol açmadığı gibi enflasyonu 24 yılın zirvesine çıkardı, alım gücünün ve döviz rezervlerinin keskin bir şekilde düşmesine sebep oldu. Bankacılar TCMB öncü veirlerinden seçimler döneminde sert gerileyen net ve brüt rezervlerin geçen hafta yükseldiği hesaplıyor.
Erdoğan’ın alışılagelmiş ekonomi politikalarına daha önce de yöneldiği ancak hızlı bir şekilde karar değiştirdiğine dikkat çeken analistler bu kapsamda Şimşek’e ne kadar bağımsızlık tanınacağına ve görevde kalacağı sürenin de önemine vurgu yapıyorlar.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Normalleşme sinyalleri oldukça kuvvetli atamalar ardından icraatler başlayacak. Eski sistemden farklı olarak normalleşme ile birlikte yabancı yatırımcının önemi artacak. Bu yatırımcılar, Türkiye’nin tekrar yatırım yapılabilir bir ülke konumuna geldiği ve bu konumunu koruyacağı garantisi isteyecek” dedi.
Kur geçen hafta en yüksek 22.95’e kadar yükselmişti ancak illikit piyasada gerçekleşen bu işlem iptal edildi. Kurda yeni zirve, işlemlerin yine hacimsiz gerçekleştiği bir başka anda görülen 21.8 oldu.
Kur bu sabah da güne 21.49 seviyesine yükselerek başladı. Bu verilere göre TL dolar karşısında seçimlerin ilk turu öncesine göre %8.8 değer kaybederken, depremden bugüne %12.3, yılbaşından bugüne ise %12.85 kayıp yaşadı. TL’nin son beş yıllık kaybı ise %81’e yaklaştı.
Hükümetin “istikrarlı TL”, piyasanın ise kamu kontrollü olarak nitelediği TL, uzun süredir günlük %0.1-%0.2 gibi sınırlı değer kayıpları kaydediyordu. Seçimlerin ikinci turundan sonra ise TL dar banttaki seyrinden çıkarak günlük %2’ye yaklaşan değer kayıplarına başladı. Bankacılar dolar/TL’nin mevcut politikada daha fazla rezerv kaybı yaşanmaması için daha da yükselmesi gerektiğini ancak son değer kayıpları ile birlikte daha makul seviyelerin de yaklaşmış olabileceğini belirtiyorlar.
(Haberi yazan Nevzat Devranoğlu; Redaksiyon Ebru Tuncay)
(( [email protected] ; +90-312-292 7012; Reuters Messaging: [email protected] ))
(c) Copyright Thomson Reuters 2023. Click For Restrictions – https://agency.reuters.com/en/copyright.html