Inci Ozbek
(Bloomberg) — Merkez Bankası’nın bugünkü toplantısında
faizi sabit bırakması ve şahin söylemini sürdürmesi bekleniyor.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Netanyahu’nun ateşkes önerisini
kabul ettiğini, sıranın Hamas’ta olduğunu söyledi. Trump
geçmişte yaptığı Fed eleştirilerini savundu, “Bu, kararları
benim vereceğim anlamına gelmiyor” dedi. Çinli bankalar temel
kredi faizlerinde değişikliğe gitmedi.
TCMB’nin politika faizini sabit bırakması bekleniyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bugün 14:00’te
faiz kararını açıklayacak. Bloomberg anketine katılan
ekonomistlerin her biri politika faizi olan bir haftalık repo
faizinin %50 seviyesinde bırakılmasını bekliyor. Para Politikası
Kurulu temmuz toplantısında da “parasal sıkılaştırmanın
gecikmeli etkilerinin göz önünde bulundurulmasını” gerekçe
göstererek faizi sabit tutmuş, şahin söylemini sürdürmüştü. TCMB
ay başında yayımladığı yılın 3. Enflasyon Raporu kapsamında yıl
sonu ve 2025 sonu enflasyon tahminlerini sırasıyla %38 ve %14
olarak korumuştu. Bloomberg Ekonomisti Selva Bahar Baziki, “Baz
senaryomuz Merkez Bankası’nın yılın son çeyreğinde gevşeme
döngüsünü başlatmadan önce, dezenflasyon patikasına yönelik her
türlü tehdidi daha sıkı alternatif araçlar ile yönetmesini
içeriyor” dedi. “Ayrıca TCMB’nin enflasyon beklentilerini
tahminlerine yakınlaştırmak ve erken faiz indirimi
fiyatlamalarını ortadan kaldırmak amacıyla politika görünümüne
yönelik şahin sözlü yönlendirmesine devam etmesini bekliyoruz”
diyen Baziki, “Merkez Bankası’nın ancak aylık enflasyonun kendi
yönlendirmesine uygun olarak gevşemesinden sonra faiz indirim
döngüsünü başlatmasını bekliyoruz, ki bunun kasım ayından önce
gerçekleşeceğini öngörmüyoruz. Merkez Bankası’nın yılın son iki
ayında toplam 500 baz puan indirim yaparak politika faizini yıl
sonuna kadar %45’e düşürmesini bekliyoruz” dedi.
Blinken: Netanyahu ateşkes önerisini kabul etti
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail Başbakanı
Benjamin Netanyahu’nun Gazze’de ateşkes sağlanmasına yönelik
öneriyi kabul ettiğini ve bir sonraki adımın “Hamas’ın evet
demesi” olduğunu söyledi. Çatışmaların sürdüğü 10 ay içinde
bölgeye dokuzuncu ziyaretini gerçekleştiren Blinken, sunulan
anlaşmayı “köprü kurucu bir anlaşma” olarak nitelendirdi.
Ayrıntıları tam olarak paylaşılmasa da bu anlaşma, ABD Başkanı
Joe Biden’ın mayıs ayı sonunda ortaya attığı ve her iki tarafın
da karşı çıktığı bir öneri üzerine inşa ediliyor. Blinken
ateşkes anlaşması teklifini Hamas saldırısında rehin alınanların
serbest bırakılması için “en iyi, belki de son fırsat” olarak
nitelendirmişti. İran Hamas liderinin Tahran’da öldürülmesi,
Hizbullah da üst düzey bir yöneticisinin Lübnan’da
öldürülmesinin ardından İsrail’e misilleme sözü vermişti. Son
gezisi böyle bir saldırıyı caydırma çabası olarak da görülen
Blinken, bundan sonra Mısır ve Katar’a giderek bu ülkelerin
liderlerinin Hamas’tan bundan sonra atılacak adımlar konusunda
ne duyduklarını öğrenmeye çalışacağını söyledi. Netanyahu
yaptığı açıklamada Blinken ile görüşmesini “iyi ve önemli”
olarak nitelendirdi. Yine de tarafların bir anlaşma yapmaya
hazır olup olmadığı net değil. Daha önce Netanyahu, uluslararası
baskının Gazze’de saklandığına inanılan örgüt lideri Yahya
Sinvar’a yöneltilmesi gerektiğini söylemişti. Hamas da İsrail’in
yeni taleplerinin anlaşmayı zora soktuğunu belirtmişti.
Trump Fed eleştirilerini savundu, Harris’i eleştirdi
ABD’de Cumhuriyetçi Parti’nin Başkan Adayı Donald Trump,
Fed’in bağımsızlığını erozyona uğrattığı yönündeki eleştirilere
karşı çıktı ve para politikasına ilişkin görüşlerini özgürce
paylaşabilmesi gerektiğini söyledi. Trump, pazartesi günü
Bloomberg News’e verdiği mülakatta, “Bence bir başkan için
konuşmak iyidir. Bu, onların dinlemek zorunda olduğu anlamına
gelmez” dedi. Trump, ABD Başkanı olduğu dönemde Fed Başkanı
Jerome Powell ile faiz oranları konusunda “çene çaldığını”
söyledi ve “Bunun bir etkisi olmuş da olabilir, olmamış da
olabilir” diye konuştu. “Bir başkan kesinlikle faiz oranları
hakkında konuşabilir çünkü çok iyi içgüdülerim olduğunu
düşünüyorum” diyen Trump, “Bu, kararları benim vereceğim
anlamına gelmiyor ama herkes gibi benim de bu konuda konuşmaya
hakkım olması gerektiği anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
Fed’in son sıkılaştırma döngüsü ABD’de mortgage maliyetlerinin
yükselmesine neden olmuş, ev almak isteyenler zor durumda
kalmıştı. ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris geçtiğimiz hafta,
ilk kez ev alacaklara 25 bin dolar peşinat yardımı sunarak
konutları daha uygun fiyatlı hale getirmeye yönelik bir plan
açıklamıştı. Trump bu fikri “büyük bir hata” olarak nitelendirdi
ve bunun daha büyük bir konut sıkıntısına neden olacağını ve ev
fiyatlarını yükselteceğini söyledi. Yine de Trump, peşinat
ödemekte zorlananlara bir teklif sunup sunmayacağı sorulduğunda
“Bunu yapabilirim” dedi. Bu arada Demokrat Parti’nin Harris’in
adaylığının netleşmesi beklenen kongresi dün başladı.
Çin’de bankalar temel kredi faizlerini sabit tuttu
Çinli bankalar, kar marjlarının baskı altında kaldığı ve
politika yapıcıların finansal kurumların sağlığına odaklandığı
bir ortamda gösterge kredi faiz oranlarını değiştirmedi. Çin
Merkez Bankası (PBOC) tarafından yapılan açıklamaya göre,
bankalar temel kredi faiz oranlarını (loan prime rate-LPR)
ağustos ayı için 1 yıl vadede %3,35, 5 yıl vadede %3,85
seviyesinde tuttu. Karar, Bloomberg anketine katılan tüm
ekonomistlerin beklentisine paralel gerçekleşti. PBOC Başkanı
Pan Gongsheng geçen hafta hükümetin bu yılki büyüme hedeflerine
ulaşma konusunda kararlı olduğunu ancak bununla birlikte
yetkililerin “sert” önlemler almaktan kaçınacağını söylemişti.
Bugünkü karar da bu dengeleyici tutumu yansıttı. Ekonomik
büyümenin ikinci çeyrekte hayal kırıklığı yaratmasının ardından,
PBOC neredeyse bir yıldır ilk kez kısa vadeli politika faizini
düşürmüş, ardından bankalar geçen ay LPR’leri 10’ar baz puan
aşağı çekmişti. Standard Chartered Bank Çin makro strateji
müdürü Becky Liu, “Sadece bir ay önce yapılan bir indirimin
ardından LPR’yi tekrar düşürmek çok erken olacaktı, bu nedenle
beklenen bir karardı” dedi. Liu, “Ancak üçüncü çeyrek için
zorunlu karşılık oranı indirimi olasılığı devam ediyor ve
PBOC’nin bu yıl faizleri tekrar düşüreceğini öngörüyoruz” diye
ekledi. Bloomberg Ekonomisti Eric Zhu da “PBOC’nin faizleri
indirmesi için bir sonraki pencerenin, Fed’in eylülde beklenen
gevşeme döngüsünü başlatmasıyla açılacağını düşünüyoruz. Bir
başka PBOC faiz indirimi, bankalara önümüzdeki aylarda
LPR’lerini tekrar düşürmeleri için alan sağlayacaktır” yorumunu
yaptı.
Piyasalarda son durum
Fed Başkanı Jerome Powell’ın bu haftaki açıklamasında faiz
oranlarını düşürmeye başlamaya hazır olduklarının sinyalini
vermesi beklenirken, ABD borsaları bu ayın en düşük
seviyelerinden başlayan ve boyutu 3 trilyon doları aşan bir
ralliyi daha da ileri taşıdı. S&P 500 aralıksız 8. işlem gününde
yükseldi. Bu, 2024’ün en uzun yükseliş serisi oldu. Teknoloji
hisseleri yukarı yönlü harekete öncülük ederken, S&P 500 Eşit
Ağırlık Endeksi (EWI) rallinin büyük şirketlerin ötesine
geçeceği umutlarıyla rekor kırdı. Daha küçük firmalardan oluşan
Russell 2000 %1,2 değer kazandı. Ağustos başındaki satış
dalgasından bu yana hisse senedi işlem hacmi ise düşme
eğiliminde. Bunda yatırımcıların Fed’in bu haftaki Jackson Hole
Sempozyumu öncesinde büyük pozisyonlar almaktan çekinmesi etkili
oluyor. Pazartesi günü Wall Street borsalarında yaklaşık 10
milyar hisse el değiştirerek bir aylık ortalamanın %14 altında
kaldı. Bununla birlikte hem gelişmekte olan hem de gelişmiş
hisse senetlerini takip eden MSCI ACWI Endeksi aralık ayından bu
yana en uzun kazanç serisine ilerlerken; MSCI Asya Pasifik
Endeksi 6 Ağustos’tan bu yana iki seans hariç tüm seanslarda
değer kazandı. Japonya, Güney Kore ve Avustralya borsaları bu
sabah yükseldi, Çin hisseleri geriledi. Bloomberg Dolar Endeksi
dün bir ara mart ayından bu yana en düşük seviyesini test etti.
Blinken’ın Netanyahu’nun ateşkes anlaşmasını kabul ettiği
yönündeki açıklamasının ardından petrol yaklaşık %3 değer
kaybetti. Dolar/TL sabah saatlerinde 33,7782’den işlem gördü.
Hazine ve Maliye Bakanlığı 7 yıl vadeli değişken faizli 6 ayda
bir kupon ödemeli devlet tahvili ile 9 yıl vadeli 6 ayda bir
sabit kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihraçlarını
gerçekleştirecek. Euro Bölgesi temmuz tüketici enflasyonu
verilerinin son okuması TSİ 12:00’de açıklanacak. Aylık ve
yıllık TÜFE’de revizyon beklenmiyor. Atlanta Fed Başkanı Raphael
Bostic TSİ 20:35’te, Fed’in Denetimden Sorumlu Başkan Yardımcısı
Michael Barr TSİ 21:45’te konuşacak.
Bu haberi yazan muhabirle iletişim kurmak için:
Inci Ozbek, Istanbul [email protected]
Bu haberden sorumlu editörlerle iletişim kurmak için:
Uğur Yılmaz [email protected]
Baris Balci