Baris Balci
(Bloomberg) — Faizi çeyrek puan artıran Fed faiz patikası
tahminleriyle bankacılık krizinden etkilenmediğini gösterdi. ABD
Hazine Bakanı Yellen mevduata tam kapsamlı garantiyi
değerlendirmediklerini söyledi. TCMB’nin mart ayını pas geçmesi
beklense de bazı kurumlar faiz indirimi bekliyor. Erdoğan 17
bakanın milletvekili olacağını söyledi, Cumhur İttifakı’na
katılması gündemde olan Hüda-Par’ı savundu. Piyasalarda
Yellen’in açıklamalarının ardından risk iştahı düşük.
Fed Patikası Bankacılık Krizinden Etkilenmedi
Amerikan Merkez Bankası Fed üst üste dokuzuncu toplantıda
faizleri artırdı ve daha fazla faiz artışı olabileceği sinyalini
verdi. Fed böylece enflasyonla mücadelesinin bankacılık krizini
derinleştirmeyeceği konusunda kendinden emin bir görüntü çizdi.
Federal Açık Piyasa Komitesi oy birliğiyle faiz hedef aralığını
Eylül 2007’den beri en yüksek seviye olan %4,75-%5 aralığına
çıkardı. Komite böylece ikinci kez üst üste 25 baz puanlık faiz
artışı yapmış oldu. Faiz kararı sonrası basın toplantısında
konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, gerekirse faizi daha da
artırmaya hazır olduklarını bildirdi. Powell ABD bankacılık
sisteminin sağlam ve dayanıklı olduğu yönündeki Fed açıklamasını
da tekararladı. Powell son bankacılık sektörü sarsıntısının
hanehalkları ve işletmeler için “daha sıkı kredi koşulları”
yaratacağını ve dolayısıyla bunun ekonomik sonuçları
olabileceğini kabul etti. Ancak bu duruma karşı nasıl bir hamle
yapacaklarına ilişkin belirsiz konuştu ve “Para politikasının
buna nasıl yanıt vereceğini söylemek için çok erken” ifadelerini
kullandı. Fed üyelerinin 2023 zirve faizi medyan tahmini %5,1
ile aralık ayı tahminlerine göre değişmedi. 2024 için medyan
projeksiyon ise %4,1’den %4,3’e yükseldi. Kararı ve Powell’ın
açıklamalarını yorumlayan ING Uluslararası Başeknomisti James
Knightley Fed’in ekonominin bankacılık sektörü sıkıntılarından
olumsuz etkilenmeyeceğini düşündüğünü belirtti. Knightley “Biz
daha kötümseriz. Son 40 yılın en agresif sıkılaştırma sürecini
yaşıyoruz ve bu sıkılaştırma faizleri hızla kısıtlayıcı bölgeye
taşırken ortaya çıkacak sonuç üzerinde kontrolünüzü
kaybedebilirsiniz” yorumunu yaptı.
Yellen Tam Kapsamlı Mevduat Garantisi Düşünmüyor
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen düzenleyici kuruluşların ABD
bankacılık sistemine istikrar getirmek için “tam kapsamlı” bir
mevduat sigortasını hayata geçirmeyi düşünmediğini belirtti.
Çarşamba günü Senato alt komitesinde tüm mevduatların
sigortalanmasının Kongre onayına tabi olup olmadığına ilişkin
bir soruya Yellen “Tam kapsamlı bir mevduat garantisi veya
sigortasına ilişkin herhangi bir şey değerlendirmedim,
tartışmadım” ifadelerini kullandı. ABD’de 250 bin dolar
seviyesinde bulunan mevduat garantisinin artırılması için Kongre
onayı gerekiyor. Ancak bazı yetkililer Hazine’nin yaklaşık 30
milyar dolarlık Exchange Stabilization Fund mekanizmasıyla bazı
geçici önlemler alabileceğini düşünüyor. Yellen ise çarşamba
günkü açıklamalarında “Bu, bizim incelediğimiz bir şey değil”
diye konuştu. Yellen Senato ifadesinde hissedarlar ve
yatırımcılar zarar görürken banka çöküşünden sorumlu olan
yöneticilerin bu durumdan fayda sağlamaması gerektiğini söyledi.
Yellen’in açıklamaları ABD bölgesel bankalarının hisselerindeki
satışı hızlandırdı. Bloomberg hafta başında ABD Hazinesi’nin
Kongre onayı gerekmeden mevduat sigortasını artırmanın yollarını
aradığını yazmıştı. Yellen da küçük bankaların tehdit altında
olduğunu görmeleri durumunda daha fazla adım atabileceklerini
söylemişti.
TCMB Faiz Kararı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası mart ayı faiz kararını
14:00’te duyuracak. Şubat ayında faizi 50 baz puan indirip
faizde durma sinyali verdikten sonra TCMB’nin mart ayını pas
geçmesi bekleniyor. Bloomberg anketine yansıyan bu medyan
tahmine rağmen ankette faiz indirimi bekleyenlerin sayısı da az
değil. HSBC, Goldman Sachs ve Unicredit ekonomistleri TCMB’nin
faizi %8’e indireceğini tahmin edenler arasında yer alıyor.
Aralarında Clemens Grafe’nin de olduğu Goldman ekonomistleri
yayımladıkları raporda depremin ekonomik aktiviteye verdiği
zararın daha da netleşmesinin ardından yetkililerin daha fazla
genişleyici politika sinyali vermek isteyebileceğini belirtti.
Goldman ekonomistleri “politika faizi yeterli seviyede”
ifadesinin daha önce de metinde yer aldığına ancak TCMB’nin
faizi yine de düşürdüğüne dikkat çekti. Öte yandan depremin
ekonomide yarattığı hasarın yanı sıra dış ticaret kaynaklı
giderek büyüyen cari açık ve lira üzerindeki baskılar TCMB’nin
adımlarında etkili olabilir. Mart toplantısında faizin sabit
tutulacağını öngören Bloomberg Ekonomisti Selva Bahar Baziki
TCMB’nin özellikle depremden etkilenen bölgelere ucuz kredi
akışı temini ve gevşek para politikası duruşu sebebiyle lirada
oluşabilecek zayıflamayı dengelemek için DİBS tesisi ve
bankacılık düzenlemeleri gibi alternatif araçlara başvurmaya
devam edebileceğini belirtti.
Erdoğan’dan Seçim ve Şimşek Mesajları
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, mevcut kabinedeki 17
bakanın milletvekili adayı olacağını söyledi. NTV ile
gerçekleştirdiği söyleşide Erdoğan 17 bakanı çeşitli illerde
görevlendirdiklerini belirterek bu isimleri büyükşehirlerden
milletvekili adayı yapmayı belirlediklerini söyledi. Erdoğan
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ı da Ankara’dan bir bölgeye
AK Parti milletvekili adayı yapacaklarını belirtti. Erdoğan son
dönemde Cumhur İttifakı’na katılması gündemde olan ancak 90’lı
yılların sonunda vahşi cinayetlerle kamuoyunu sarsan
Hizbullah’la bağlantısı ve parti programı eleştirilen Hür Dava
Partisi’ni (Hüda-Par) savundu. Erdoğan “Hüda-Par’a yakıştırılmak
istenen bazı çirkinlikler var, Hüda-Par yetkilileri zaten bunu
reddediyor. Tamamen yerli ve milli bir yapı” diye konuştu. Bu
hafta başında eski Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile olan
görüşmesine de değinen Erdoğan “Ekonomik gelişmeler üzerine
fikir alışverişinde bulunduk. Kendisinin fikirlerine çok çok
önem veririm. Bu görüşmeleri ilk defa yapmıyoruz. Bize desteği
hep devam etti, şu anda da devam ediyor.” dedi. Erdoğan mevcut
durumda 5.500 TL olan en düşük emekli maaşının 7.500 TL’ye
çıkarılacağını bildirdi.
Piyasalarda Son Durum
Fed kararı ve Powell’ın açıklamaları bir süre hisse
senetlerini desteklese de Yellen’in mevduat açıklamasının da
etkisiyle ABD hisseleri sert düşüşlerle çarşamba gününü kapattı.
Çarşamba günü S&P 500 %1,7, Nasdaq 100 ise %1,6 kayıp yaşarken
perşembe sabah saatlerinde iki endeksin vadelileri %0,4 artış
ile kayıpların bir kısmının telafi edilebileceğine işaret
ediyor. ABD’deki bu kayıp Asya Pasifik’e pek yansımadı. MSCI
Asya Pasifik Endeksi Hong Kong ve Çin öncülüğünde %1’e yakın
yükseldi. Japon endeksleri de güniçindeki kayıplarının bir
bölümünü telafi etti. Dolarda süregelen zayıflık da ABD
bankacılık krizinin Asya ve diğer gelişen ülkelere etkisini
yumuşatıyor. Bloomberg Dolar Endeksi %0,4 ile 1.229 puana
geriledi ve altıncı gün üst üste kayıp yaşıyor. Fed’in faiz
kararına hassas seyreden ABD iki yıllık tahvil getirisi çarşamba
günkü 23 baz puanlık düşüşünün ardından bu sabah da beş baz puan
gerileyerek %3,885’ten işlem görüyor. 18 baz puan düşen ABD 10
yıllık getiri ise bir baz puan artışla %3,458 seviyesinde. Fed
sonrası çarşamba gününü %1,55 yükselişle tamamlayan spot altın
bu sabah da %0,3 artışla 1.976 dolardan alıcı buluyor. Brent
petrol %0,9 düşüşle 76 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Bu haberi yazan muhabirle iletişim kurmak için:
Baris Balci, Istanbul [email protected]
Bu haberden sorumlu editörlerle iletişim kurmak için:
Onur Ant [email protected]
Inci Ozbek