Inci Ozbek
(Bloomberg) — Eski TCMB çalışanı, başkan Hafize Gaye
Erkan’ın babasına yönelik iddialarını genişletirken, gözler bu
haftaki faiz kararına çevriliyor. ABD’de Kasım 2024 başkanlık
seçiminde DeSantis’in çekilmesiyle Cumhuriyetçi Parti’nin
adaylığı için Trump ve Haley yarışacak. Wall Street, Trump’ın
olası dönüşünün dolar ve ABD tahvil getirilerini yükselteceği
görüşünde. Yatırımcılar, Fed’in faiz indirimlerinin EM’leri
desteklemesi beklenen bir dönemde Çin yuanının zayıflamaya devam
edeceğini düşünüyor.
Merkez Bankası bu hafta faiz kararını açıklayacak
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) bu hafta yılın ilk
Para Politikası Kurulu toplantısını gerçekleştirmeye
hazırlanıyor. Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin medyan
beklentisi perşembe günkü toplantıda bir haftalık repo faizinin
250 baz puan artışla %45’e çıkartılması yönünde. Toplantı, bir
merkez bankası çalışanının Başkan Hafize Gaye Erkan’ın babası
Erol Erkan tarafından işten çıkarıldığı iddiasıyla CİMER’e
şikayet dilekçesi verdiği yönünde perşembe günü Sözcü
gazetesinde çıkan haber ve Erkan’ın, iddiaların asılsız olduğunu
ve sorumlular hakkında gerekli yasal haklarını kullanacağını
açıklamasının ardından gerçekleşecek. Sözcü gazetesinde
cumartesi günü yayımlanan ikinci haberde, Büşra Bozkurt isimli
çalışanın, resmi şikayetinde yer alan iddialarının arkasında
olduğu belirtildi. Habere göre Bozkurt, TCMB’de resmi bir görevi
olmayan Erol Erkan’ın başka çalışanları da işten çıkarmaya
çalıştığını söyledi. Bloomberg’e bilgi veren kaynaklar, Erkan’ın
babasının bankada düzenli olarak bulunduğunu belirttiler.
Cumartesi günü Patronlar Dünyası’na konuşan Erol Erkan yeni
iddiaları reddederken, bu iddiaların kızının itibarını
zedelemeye yönelik olarak ortaya atıldığını ifade etti.
Cumhuriyetçi Parti’de geriye iki aday adayı kaldı
ABD’de Florida eyaletinin Cumhuriyetçi valisi Ron DeSantis,
dün itibarıyla Kasım 2024 başkanlık yarışından çekilme kararı
aldı. Böylece Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olmak için geriye
yarışacak sadece iki isim kaldı: Eski ABD Başkanı Donald Trump
ile ABD’nin eski Birleşmiş Milletler Büyükelçisi ve eski South
Carolina Valisi Nikki Haley. New Hampshire ön seçimlerinden iki
gün önce aday adaylığından çekilme kararı aldığını duyuran
DeSantis, Cumhuriyetçi Parti’nin adayı kim olursa onu
destekleyeceğini ancak Trump’ın, Haley ve mevcut Demokrat Başkan
Joe Biden’dan daha iyi bir seçim olacağı görüşünde olduğunu
söyledi. CNN ve New Hampshire Üniversitesi tarafından yapılan
yeni bir anket, DeSantis’in eyaletteki Cumhuriyetçi oyların
sadece %6’sına sahip olduğunu, Trump’ın ise oyların %50’sini,
Haley’nin de oyların %39’unu aldığını gösterdi. Bloomberg News
tarafından görülen bir davetiyeye göre Wall Street milyarderleri
Stanley Druckenmiller, Henry Kravis, Ken Langone ve Cliff Asness
30 Ocak’ta New York’ta Nikki Haley’nin başkanlık kampanyası için
bir bağış toplama etkinliğine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
Trump yeniden seçilirse piyasaları neler bekliyor?
Öte yandan Wall Street, Trump’ın Beyaz Saray’a olası
dönüşünün etkilerini hesaplamaya başladı bile. İlk
değerlendirmeler, eski başkanın yeniden seçilmesi halinde
devreye alacağı tarife ve vergi planlarının tahvil getirileri
üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceği, doları
güçlendirebileceği ve ticaret ortaklarının para birimleri
üzerinde baskı yaratabileceği yönünde. Citigroup Global Markets
G10 FX Strateji Direktörü Daniel Tobon piyasaların bu kez daha
hazırlıklı olacağını ve 2016 benzeri bir dalgalanma
beklemediğini belirtti. Deutsche Bank stratejisti Alan Ruskin,
“Trump etkisi”nin euro, yuan ve Meksika pezosu gibi önemli para
birimleri için negatif; dolar için pozitif olduğunu ifade etti.
Ruskin, “Yatırımcılar Trump’ın ticaret ve jeopolitik üzerindeki
etkisinin farklı nedenlerden dolayı, en azından başlangıçta
dolar açısından olumlu olduğunun farkındalar” dedi. Deutsche
Bank stratejistleri, Fed faiz oranlarını beklendiği kadar keskin
bir şekilde düşürse bile seçimlerin doları bu yıl muhtemelen
2023’teki aralıklarda tutacağını belirttiler ve “Seçim riskleri
arttıkça yıl boyunca dolara yönelik güvenli liman talebinin
devam etmesi muhtemel” değerlendirmesinde bulundular. Goldman
Sachs’tan Dominic Wilson ve Vickie Chang de müşterilerine
yazdıkları bir notta hem Beyaz Saray’ın hem de Kongre’nin
kontrolünü Demokratların değil Cumhuriyetçilerin kazanmasının
daha olası göründüğünü ifade ettiler. Böyle bir gelişmenin,
Fed’i ekonomideki potansiyel aşırı ısınmaya karşı tetikte
tutarak, özellikle uzun vadeli tahvillerde getirilerin
yükselmesiyle sonuçlanabileceğini öngördüler.
Çinli bankalar da faizi değiştirmedi
Çin Merkez Bankası’nın (PBOC), piyasalardaki indirim
beklentilerine karşın, ocak ayında sürpriz şekilde faiz
oranlarında değişikliğe gitmemesinin ardından Çinli bankalar da
temel kredi faiz oranlarını (loan prime rate-LPR) değiştirmedi.
Bu sabah açıklanan verilere göre Çinli bankalar 1 yıllık temel
kredi faizlerini %3,45, 5 yıllık temel kredi faizlerini de
%4,20’de tuttu. Bankalar en son ağustos ayında PBOC’nin bir
yıllık orta vadeli borç verme faiz oranını 15 baz puan
düşürmesinin ardından bir yıllık faiz oranlarında 10 baz puanlık
indirim gerçekleştirmişti. Bloomberg Economics, PBOC’den ilk
çeyrekte 10 baz puan faiz indirimi bekliyor. Öte yandan Çin
varlıklarına ilişkin şüpheler, hisse senetlerinin ötesine
yayılıyor ve yatırımcılar, Fed’in güvercin tavrının gelişmekte
olan piyasaları desteklemeye hazır olduğu bir yılda yuan ve Çin
devlet tahvillerinin düşük performans göstermesini bekliyor.
Mizuho Bank Kur Stratejisti Ken Cheung, “Çin’in bu yılki
büyümesine ilişkin aşağı yönlü beklentiler göz önüne alındığında
yuanın yakın vadede baskı altında kalmasını bekliyoruz. PBOC
gevşeme eğilimini sürdüreceği için tahviller desteklenmeye devam
edecek. Ancak yuandaki yeni değer kaybı baskısı ve Çin bankaları
arasındaki dar net faiz marjı, faiz indirimi alanını
sınırlayacak” değerlendirmesinde bulundu. Gama Asset
Management’tan Rajeev De Mello da “Yuan, ticaret ortaklarının
para birimlerinden oluşan sepete karşı zayıflayabilir” derken,
JPMorgan Asset Management da yuanın ilk yarıda düşüş
kaydetmesinin muhtemel olduğu görüşünü dile getirdi.
Piyasalarda son durum
Küresel borsalar yeni haftaya karışık bir görünümle
başlıyor. Geçen hafta %1 yükselen S&P 500 endeksi bu sabah
vadeli işlemlerde hafif artıda seyretmeye devam ediyor. Asya’da
Çin ekonomisine ilişkin endişeler etkisini hissettirirken,
Japonya Merkez Bankası’nın iki günlük faiz toplantısı bugün
başlıyor. Japon Nikkei 225, %1’den fazla yükselerek 34 yılın en
yüksek seviyesine tırmandı. Çinli bankaların, PBOC’yi takip
ederek kredi faizlerini düşürmemesinin ardından Çin CSI 300
%2’ye yakın düşüşte. ABD 10 yıllık tahvil getirisi geçen hafta
boyunca toplamda 18 baz puan yükseldikten sonra bu sabah cuma
günkü kayıplarını sürdürerek %4,11 seviyesinde işlem görüyor.
Bloomberg Dolar Endeksi aralıksız üç haftalık yükselişle 1.235’e
ulaşmasının ardından yatay. Dolar/TL sabah saatlerinde 30,2157
seviyesinde. Bugün 10:00’da Ekonomi Koordinasyon Kurulu
toplanacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı 5 yıl vadeli 6 ayda bir
%15,54 sabit kupon ödemeli devlet tahvilinin yeniden ihracını
gerçekleştirecek.
Bu haberi yazan muhabirle iletişim kurmak için:
Inci Ozbek, Istanbul [email protected]
Bu haberden sorumlu editörlerle iletişim kurmak için:
Onur Ant [email protected]
Uğur Yılmaz
