Piyasalar açılmadan bilinmesi gereken 5 şey
2023-05-23 05:14:20.400 GMT
Inci Ozbek
(Bloomberg) — İkinci tur seçime 5 gün kala liderler
arasında montaj video tartışması yaşanıyor. ABD Hazine Bakanı
Yellen, bakanlığın ‘yeterli nakdinin’ haziran başında
bitebileceği uyarısında bulundu. İki Fed üyesi bu yıl ilave faiz
artışları olabileceğini belirtirken, iki üye ise politikaların
gecikmeli etkisine işaret etti. Hedge fonları ABD hisselerinde
alıma geçti.
İkinci Tur’a 5 gün kala video-montaj polemiği
Cumhur İttifakı’nın Adayı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan katıldığı TRT yayınında, mitinglerinde yayınladığı,
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nu
PKK’lılarla yan yana gösteren videoya işaret ederek, “Onlarla
beraber yol haritasını belirlemişlerdir. Hatta hatta video
çekimleri de yapmışlardır. PKK elebaşları, ‘İkinci turda da
Kılıçdaroğlu’na oy vermeliyiz.’ diye peş peşe açıklamalar
yapıyor. Bu açıklamalar gösteriyor ki Kılıçdaroğlu, sırtını PKK
terör örgütüne dayamıştır” ifadelerini kullandı. Video hakkında
soru sorulması üzerine Erdoğan, “Ama montaj ama şu ama bu”
yanıtını verdi. Bunun üzerine Kılıçdaroğlu Twitter hesabı
üzerinden “Montajcı sahtekar” paylaşımı yaparken, İstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, “Cumhurbaşkanı Sn.
Erdoğan, mitinglerde millete gerçek gibi gösterdiği Kemal
Kılıçdaroğlu videosunun montaj olduğunu canlı yayında itiraf
etti. Bir müslümana asla yakışmayan bu iftira ve kumpas
kampanyası ayaklarına dolandı. Montaja, iftiraya ve kumpasa bu
milletin ahlakı, vicdanı ve feraseti geçit vermeyecek”
ifadelerini kullandı. Bu arada Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk
turunda ATA İttifakı’nın adayı olarak %5,17 oranında oy alan
Sinan Oğan’ın ikinci turda Erdoğan’ı destekleyeceğini
açıklamasının ardından, ittifakın diğer üyesi olan Zafer
Partisi’nin Genel Başkanı Ümit Özdağ 11:00’de basın toplantısı
düzenleyecek. Özdağ dün Kılıçdaroğlu ile basına kapalı bir
toplantı gerçekleştirdi.
Yellen’dan ‘yeterli nakit kalmayacak’ uyarısı
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen mevcut durumda bakanlığının
haziran başı itibarıyla “yeterli nakdinin” kalmaması ihtimalinin
“yüksek” olduğunu söyledi ve 1 Haziran’dan önce borç tavanı
konusunda anlaşma sağlanması yönündeki çağrısını yineledi.
Pazartesi günü milletvekillerine mektup gönderen Yellen,
“Kongre, haziran ayı başlarında ve potansiyel olarak 1 Haziran’a
kadar borç limitini yükseltmek veya askıya almak için harekete
geçmezse, Hazine’nin artık hükümetin yükümlülüklerini yerine
getirememe ihtimalinin yüksek olduğunu tahmin ettiğimizi
belirtmek için yazıyorum” ifadelerini kullandı. Yellen geçen
haftaki açıklamasında Hazine’nin özel muhasebe önlemlerini
kullanarak haziran başına kadar borç tavanını aşmadan
yükümlülüklerini yerine getirebileceğini öngörmüştü. Goldman
Sachs Group Inc. ekonomistleri Hazine’nin nakit seviyelerinin 8
veya 9 Haziran’da kritik bir eşiğe ulaşacağını tahmin ettiler.
Ekonomistlerin raporunda temerrüdün bu tarihlerden itibaren her
an gerçekleşebileceğini öngörüldü. Bu arada dün ABD Başkanı Joe
Biden, Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile görüştü.
Daha sonra iki isim de görüşmenin verimli geçtiğini belirttiler.
İki Fed üyesine göre ilave faiz artışı mümkün
ABD Merkez Bankası Fed’in Başkanı Jerome Powell’ın haziran
ayında faiz artışlarına ara verilebileceğine işaret etmesinden
birkaç hafta sonra, bankanın iki şahin üyesi faizlerin bu yıl
daha da artırılması gerektiği görüşünü dile getirdi. St. Louis
Fed Başkanı James Bullard dün yaptığı değerlendirmede “Enflasyon
üzerinde yeterince aşağı yönlü baskı oluşturmak ve enflasyonu
zamanında hedefe döndürmek için politika faizini daha da
yükseltmemiz gerektiğini düşünüyorum” dedi ve iki ilave adımdan
yana olduğunu belirtti. Bullard faiz artışları için belli aylara
işaret etmezken, bunun “erken olmasının geç olmasından daha iyi
olacağını” söyledi. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari de
bankacılık sektöründeki sıkıntıların fiyat baskılarını
hafiflettiği yönünde işaretler görmediğini, haziran ayını pas
geçmeleri halinde “faiz artışlarının sona ermediğinin”
vurgulanması gerektiğini ifade etti. İki Fed üyesi ise sabırlı
davranılması çağrısı yaptı. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly
faiz artışlarının etkisinin gecikmeli olarak görüldüğünü,
bankacılık sektörü sorunlarının finansal koşulları
sıkılaştırdığını ve temkinli olunması gerektiğini kaydetti.
Benzer bir yaklaşım ortaya koyan Atlanta Fed Başkanı Raphael
Bostic de “Politikamız gecikmeli olarak çalışır. Ve bu
gecikmenin etkisini göstermeye başladığı ve sıkılığın ortaya
çıktığını görmeye başladığımız sürecin henüz başındayız”
değerlendirmesinde bulundu.
Hedge fonlar ABD hisselerinde alıma geçti
Hem alım hem de satım yönünde pozisyon alan hedge fonları,
Goldman Sachs’ın ana aracı kurumunun derlediği verilere göre,
aralıksız iki hafta boyunca ABD hisselerinde alıcı olurken,
toplam alımlar ekimden bu yana en güçlü seviyede gerçekleşti.
Alımlarda yaşanan artış, aralıksız 5 haftalık satışın ardından
gerçekleşmiş oldu. Öte yandan Morgan Stanley’in müşterileri,
kısa ve uzun pozisyonları dikkate alan bir risk iştahı
göstergesi olan net kaldıraçlarını geçen hafta bu yılın en
yüksek seviyesine taşıdı. Bankacılık sektöründe yaşanan sorunlar
ve resesyon endişelerine karşın yaşanan 3 trilyon dolarlık hisse
rallisi kötümser beklenti içindeki yatırımcıların fikirlerini
değiştirmesine neden olurken, ralliyi kaçırma endişesi defansif
pozisyonların çözülmesine neden oluyor. LPL Financial Küresel
Strateji Direktörü Quincy Krosby, “Büyük kurumsal firmalardaki
risk yöneticileri, ‘Bakın, piyasalar yükseliyor ve hiçbir şey
yapmadan öylece duramazsınız, katılmak zorundasınız’ diyorlar.
Ralliyi kaçırmanın maliyeti çok yüksek olabilir. Fed’in faiz
artırım döngüsünün bittiğine ya da neredeyse bittiğine dair bir
iyimserlik, resesyonun kaçınılabilir olduğu fikri var” dedi. Bu
tablo sadece ABD hisselerinde görülmüyor. Japon Topix 1990’dan
bu yana en yüksek seviyelerde. Stoxx Europe 600 15 ayın
zirvelerine yakın. JPMorgan verilerine göre, küresel uzun/kısa
hedge fonları arasında net kaldıraç ağustos ayından bu yana en
güçlü seviyeye yükselmiş durumda.
Piyasalarda son durum
Dün ABD’de S&P 500 endeksi günü yatay şekilde tamamlarken,
Nasdaq 100 teknoloji hisselerindeki güçlü seyirle %0,34 artıda
kapandı. Biden ve McCarthy’nin gerçekleştirdikleri borç tavanı
görüşmesinin ‘verimli’ geçtiğini açıklamalarının ardından bu
sabah saat 07:53 itibarıyla ABD vadeli endeksleri artıda. Artan
risk iştahı petrol fiyatlarını yükseltirken, güvenli liman
talebinin azalmasıyla altının ons fiyatı mart sonundan bu yana
en düşük düzeyde. Asya endeksleri açılıştaki iyimserliklerini
sürdüremezken, dün günü %0,6 yükselişle tamamlayan MSCI Asya
Pasifik Endeksi bu sabah hafif ekside. Bloomberg Dolar Endeksi
dün %0,14 yükseldikten sonra bu sabah yatay. Dolar/TL bu sabah
bir ara %2’yi aşan yükselişle 20 üzerini gördü. Bugün yurt
içinde izlenecek önemli bir veri yok. Millet İttifakı
Cumhurbaşkanı Adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu
Antakya’da, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener İstanbul’da
olacak. ECB üyelerinden Luis de Guindos TSİ 10:15’te, Madis
Muller TSİ 11:00’de, Francois Villeroy de Galhau TSİ 18:00’de,
Joachim Nagel TSİ 20:50’de açıklama yapacak. Euro Bölgesi mayıs
ayı HCOB İmalat, Hizmet ve Bileşik endeksleri TSİ 11:00’de
yayımlanacak. ABD’de mayıs ayı S&P Global İmalat PMI Endeksi TSİ
16:45’te, nisan ayı yeni konut satışları ve mayıs ayı Richmond
Fed İmalat Endeksi TSİ 17:00’de açıklanacak. Dallas Fed Başkanı
Lorie Logan TSİ 16:00’da konuşacak.
Bu haberi yazan muhabirle iletişim kurmak için:
Inci Ozbek, Istanbul [email protected]
Bu haberden sorumlu editörlerle iletişim kurmak için:
Onur Ant [email protected]
Baris Balci
