Baris Balci
(Bloomberg) — Suudi Arabistan’ın öncülük ettiği OPEC+
petrol üretiminde beklenmedik bir kesinti kararı açıkladı. Karar
sonrası WTI %8’e kadar yükselirken analistler petrol
tahminlerini yukarı yönlü revize ediyor. Türkiye’de enflasyonun
baz etkisiyle bir parça daha gerilemesi söz konusu, ancak gevşek
para politikası ve mali harcamalarla düşüş trendinin sınırlı
olması bekleniyor. Dövizden dönüşlü KKM’de vadeyi TCMB
belirleyecek. UBS, Credit Suisse devralımı sonrası onbinlerce
çalışanını işten çıkarmayı planlıyor, savcılık ise anlaşmayı
inceliyor. Piyasalarda risk iştahı petrol fiyatlarındaki sıçrama
sonrası düşük.
OPEC+’tan Sürpriz Kesinti
OPEC+ günde bir milyon varili aşan sürpriz bir petrol arzı
kesintisiyle son zamanlarda arzı sabit tutacağı yönündeki
politikasını rafa kaldırdı. Suudi Arabistan’ın öncülük ettiği
petrol karteli OPEC ve müttefiklerinin uygulayacağı ilk
kesintiler gelecek ay günde 1,1 milyon varil daha az petrol
arzıyla sonuçlanacak. Suudi Arabistan günde 500 bin varil
kesintiyle petrol üretimi düşüşüne katılacak. Irak, Kuveyt ve
Birleşik Arap Emirlikleri de 100 binin üzerinde varille
kesintiye katılırken Rusya daha önce haziran ayına kadar
uygulayacağını söylediği günde 500 bin varil kesintiyi yıl
sonuna kadar uzatacak. Rusya’nın kesintisi de hesaba
katıldığında potansiyel 1,6 milyon varillik petrol OPEC+ üyeleri
tarafından üretilmeyecek. OPEC+ en son ekim ayında petrol
üretimini günlük 2 milyon varil keseceğini açıklamıştı. Karar
sonrası ABD Başkanı Joe Biden, Suudi Arabistan için bu kararın
sonuçları olacağını söylemişti. Biden yönetimi geçen zaman
içinde Suudi Arabistan’a Ukrayna yardımlarından dolayı teşekkür
ederken petrol kararına yönelik herhangi bir adım atmadı.
OPEC+’nın sürpriz kesinti kararı sonrası petrol ralli yaptı. WTI
ham petrol varil fiyatı %8 yükselişle 80 doları aşarken sabah
saatlerinde %5,5 yükselişle 79,81 dolardan işlem gördü. Brent
varil fiyatı ise %5,3 yükselişle 84,15 dolardan alıcı buldu.
Sürpriz karar analist tahminlerinde de revizyona yol açtı.
Goldman Sachs analistleri Daan Struyven ve Callum Bruce aralık
ayı için Brent tahminini 90 dolardan 95 dolar yükseltti. BofA
Emtia Analisti Francisco Blanch’a göre sürpriz karar yılın geri
kalanında petrol fiyatlarına 20-25 dolarlık bir etki
yaratabilir.
Türkiye Enflasyonu
Türkiye İstatistik Kurumu mart ayı tüketici ve üretici
enflasyonu verilerini 10:00’da duyuracak. Bloomberg anketinde
medyan beklenti yıllık enflasyonun %51,3 ile %55,2 açıklanan
şubat enflasyonuna göre gerilediğine işaret ediyor. Goldman
Sachs ekonomistleri Clemens Grafe ve Başak Edizgil’e göre düşüş
büyük ölçüde gıda ve benzin fiyatlarının yarattığı baz
etkisinden kaynaklı gerçekleşiyor. Ancak hem aylık manşet hem de
yıllık çekirdek enflasyonda artışın yüksek kalması düşüş
trendinin kalıcılığını sorgularken seçim öncesi mali harcama
musluklarının açılması beklenen baz etkisinin bir kısmını
siliyor. Ankette martta aylık enflasyonun %2,85, yıllık çekirdek
enflasyonun ise %47,9 olarak gerçekleşmesi bekleniyor. Bloomberg
Economics ekonomisti Selva Bahar Baziki’ye göre TCMB’nin gevşek
para politikası duruşu ve seçim öncesi harcamalar talebi
artıracak ve enflasyonist baskıları canlı tutacak. Baziki %40
civarında TÜFE öngörüyor. Bu arada İstanbul Ticaret Odası’nın
(İTO) hesapladığı İstanbul enflasyonu göstergesi Ücretliler
Geçinme İndeksi martta bir önceki yılın aynı ayında göre %73,02
artış kaydetti. Perakende fiyatlarda yıllık artış şubat ayında
%78,62 oranında gerçekleşmişti. İstanbul’da şubat ayında %3,83
olan aylık perakende fiyat artışı martta %2,95 oldu.
KKM’de Vadeyi TCMB Belirleyecek
Seçim öncesi lirayı istikrarlı tutma hedefine yönelik bir
adım daha cumartesi günü Resmi Gazete’de duyuruldu. Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz dönüşümlü kur korumalı
mevduat hesaplarında, talep gelmesi halinde, daha önce en az 3
ay olarak belirlenen vadeyi kısaltabilecek. Cumartesi günü Resmi
Gazete’de yayımlanan tebliğe göre, döviz dönüşümlü KKM hesapları
için “Banka tarafından 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası
mevduat veya katılma hesabı açılır” yönündeki ifade, “Banka
tarafından açılacak Türk lirası mevduat veya katılma
hesaplarının vadeleri Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve
esaslarda belirlenir” olarak değiştildi. Değişiklik Hazine karşı
taraflı, TL dönüşümlü KKM hesapları için geçerli olmayacak. TCMB
geçtiğimiz hafta, bankalara Kur Korumalı Mevduat’a daha fazla
müşteri çekmeleri talebini yinelemiş ve dövizden dönüşümlere
ağırlık verilmesini istemişti. Dolar/TL sabah saatlerinde
19,20’den işlem görüyor.
UBS’te İşten Çıkarmalar, Savcılık Soruşturması
UBS ve Credit Suisse’in tarihi birleşmesi sonrası yüksek
ölçekte işten çıkarmalar gündeme gelirken savcılar da birleşme
anlaşmasına ilişkin soruşturma kapsamında kanıtlar toplamaya
başladı. İsviçre merkezli SonntagsZeitung’un haberine göre UBS
birleşme sonrası işgücünü %20 ila %30 arasında azaltma kararı
aldı. Credit Suisse devralım anlaşmasının tamamlanması sonrası
UBS İsviçre’den 11.000, İsviçre dışından ise 25 bin çalışanının
işine son verecek. 2022 yıl sonu itibarıyla iki bankada toplam
125 bin çalışan istihdam ediliyordu. İsviçre Başsavcılığı’ndan
pazartesi günü yapılan ayrı bir açıklamada ise devralımla ilgili
soruşturma başlatıldığını ve olası suç unsurlarının incelendiği
belirtildi. Savcılık ulusal ve bölgesel otoritelere soruşturmaya
katılması emrini verdi. ABD’de bazı bölgesel bankalardan mevduat
kaçışıyla başlayan bankacılık paniği UBS’in Credit Suisse’i 3,3
milyar dolarlık tarihi anlaşma ile devralmasıyla sonuçlanmıştı.
Anlaşma İsviçre hükümeti inisiyatifinde hissedar onayı alınmadan
gerçekleştirilmişti. İki bankanın genel kurulları önümüzdeki
haftalarda yapılacak.
Piyasalarda Son Durum
OPEC+ kararı sonrası petrol fiyatlarındaki yükselişin
enflasyon endişelerini tetiklemesiyle ABD hisse vadelileri
gerilerken dolar kuvvetleniyor. Cuma gününü %1’in üzerinde
yükselişle kapatan S&P 500 ve Nasdaq 100’de vadeliler sırasıyla
%0,3 ve %0,6 geriliyor. Bloomberg Dolar Endeksi %0,4 yükselişle
ikinci işlem günü üst üste güçleniyor. Japon yenindeki değer
kaybı, Japonya’nın petrol ithalatına bağımlılığı sebebiyle
hızlanırken dolar/yen %0,4 yükseliyor. Asya Pasifik borsaları
genel itibarıyla petrol şokundan etkilenmiyor, Japon Topix %0,6
artıda. Hong Kong Hang Seng ise %0,5 düşüşle olumsuz ayrışıyor.
Politika faizine hassas ABD iki yıllık tahvil getirisi sekiz baz
puan yükselerek %4,1’e geri döndü. ABD tahvil getirileri yılın
ilk çeyreğini faiz indirim beklentileri gölgesinde düşüşle
tamamlamıştı. Spot altın %0,9 düşüşle 1.952 dolardan alıcı
buluyor. Bugün Türkiye’de enflasyonun yanı sıra 10:00’da
yayımlanacak S&P Global/ICI Türkiye İmalat PMI Endeksi’nin mart
ayı sonuçları izlenecek. Avrupa ve ABD’de de PMI verileri
ajandada öne çıkıyor.
Bu haberi yazan muhabirle iletişim kurmak için:
Baris Balci, Istanbul [email protected]
Bu haberden sorumlu editörlerle iletişim kurmak için:
Onur Ant [email protected]
Baris Balci, Inci Ozbek
